Nieuws

Droge warmte

19 juli 2018 - Nederland heeft al een geruime tijd te maken met een zomers weertype. Droog, zonnig en regelmatig vrij warm. De middagtemperaturen lagen vooral in het zuiden, midden en oosten veelal rond of boven de 25 graden Celsius en op meerdere dagen werd verder landinwaarts ook de tropische 30 graden aangetikt. Toch waren er maar relatief weinig dagen die echt drukkend warm aanvoelden. Ondanks de warmte was het buiten vaak goed uit te houden.

Naast dat het natuurlijk uitmaakt of je al dan niet in de volle zon zit en of er een verkoelende wind aanwezig is, heeft dit voor een groot deel te maken met de luchtvochtigheid. In het algemeen geldt dat hoe vochtiger de lucht, hoe warmer deze aanvoelt. Vooral bij hoge temperaturen kan een hoge luchtvochtigheid veel uitmaken en kan de lucht daardoor heel drukkend en benauwd aanvoelen. Wanneer de luchtvochtigheid echter ruim beneden de 40-50% ligt, dan kan zelfs een tropische hitte van boven de 30 graden toch aangenaam aanvoelen.



Figuur 1; relatieve luchtvochtigheid, periode sinds 25 juni, Eerbeek (station ID: 914256001)

Het verloop van de luchtvochtigheid hangt af van de luchtsoort die ons land binnenstroomt. Lucht van zee is vanzelfsprekend vochtiger dan lucht via het continent. De luchtvochtigheid vertoont daarnaast, net als de temperatuur, een sterke dagelijkse gang, waarbij de nachten vochtiger zijn dan de dagen. Dit heeft te maken met het feit dat warmere lucht meer vocht kan bevatten.  

In het verloop van de relatieve luchtvochtigheid vanaf 25 juni voor het weerstation Eerbeek (station ID: 914256001), figuur 1, komt de dagelijkse gang duidelijk terug. Ook zijn er duidelijk twee drogere perioden aan te wijzen; 30 juni - 2 juli en meer recentelijk: 15-16 juli, waarbij de luchtvochtigheid zowel 's nachts als overdag aanzienlijk lager lag. Op deze dagen was er dan ook sprake van de aanvoer van drogere continentale lucht.



Figuur 2: relatieve luchtvochtigheid gemeten door het WOW-NL netwerk om 17:00 op 30 juni.

Figuur 2 laat een kaartje van Nederland zien, met daarin de door WOW-NL gemeten luchtvochtigheid aan het einde van de middag op 30 juni. In het gebied rond de Veluwe zijn de waarden voor relatieve vochtigheid net boven de 20%, wat erg laag is voor Nederlandse begrippen.

Op die dag werden op de Veluwe maximumtemperaturen bereikt van rond de 30 graden. Bij deze lage luchtvochtigheid voelde het echter helemaal niet drukkend warm aan en was het eigenlijk best aangenaam buiten, al verschilt deze ervaring natuurlijk van persoon tot persoon.
 
Het was deze periode overigens niet overal in Nederland zo langdurig warm; vooral in het noorden en noordwesten van het land bleven de maximumtemperaturen regelmatig flink achter. Dit had te maken met de wind die veelal uit noordelijke richting waaide en daarmee koelere lucht vanaf zee meebracht.

Daarnaast was het noorden van het land ook vaak gevoelig voor wolkenvelden of mist van zee. In de grafiek in figuur 3 zijn de verschillen tussen het noorden (Leeuwarden) en het zuiden (Nijmegen) van het land goed te zien. Gemiddeld was het in Nijmegen ongeveer 5 graden warmer dan in Leeuwarden, waarmee deze periode in Nijmegen duidelijk warmer dan normaal is verlopen, terwijl het in Leeuwarden juist af en toe aan de koele kant was voor de tijd van het jaar.



Figuur 3: temperatuur, periode sinds 25 juni, Leeuwarden - Himpenser Wielen (station ID: 1000002521) & Nijmegen - Goffertpark (station ID: 1000001134).