Nieuws

Zomerstorm Poly

Op woensdag 5 juli vond een van de zwaarste zomerstormen in ruim vijftig jaar plaats. Storm Poly leidde tot een waarschuwing voor (zeer) zware windstoten in het hele land en veroorzaakte veel schade. In vier regio’s werd zelfs een code rood afgegeven. Via metingen op de WOW-stations is het verloop van de storm goed te volgen.

Een uitslaande golf

Op de weerkaart van dinsdagavond 4 juli is te zien dat we ons onder de invloed van een complex lagedrukgebied met meerdere kernen bevinden. Het polaire front ligt boven het zuiden van het land, en in de kaart is te zien dat er een golf in de frontale zone is ontstaan.

Figuur 1: Analyse van 18 UTC (20.00 lokale tijd) op 4 juli 2023

Een hoogtetrog loopt op deze golf in, waardoor deze in de nacht boven de Noordzee verder activeert en er een kleinschalige depressie ontstaat: storm Poly. Het laag trekt uitdiepend noordoostwaarts over het land en zal in de middag het noordoosten verlaten. De koers van het lagedrukgebied is goed op de satelliet- en radarbeelden te volgen door de wolken- en neerslagband die om het laag heen krult.

Figuur 2: Analyse van 00 UTC (02.00 lokale tijd) op 5 juli 2023

Figuur 3: MSG Airmass RGB satellietbeeld om 00 UTC (02.00 lokale tijd) op 5 juli 2023

Meten is weten?

Ook de officiële KNMI-waarnemingen laten om 02.00 UTC een duidelijk beeld zien: de windrichting in Zeeland is anticyclonaal (tegen de klok in), wat aangeeft dat het laag net west van Zeeland ligt. Meteorologen van dienst kunnen de locatie dankzij de metingen in real-time vergelijken met de weermodellen, iets wat erg belangrijk is in een snel ontwikkelend systeem als deze.

De WOW-metingen laten op dit tijdstip een wat grilliger beeld zien (Figuur 5). Dit is een bekend fenomeen: doordat de opstelling van de WOW-weerstations niet gestandaardiseerd is, kunnen bijvoorbeeld schuttingen of begroeiing in de buurt van het meetstation invloed hebben op de gemeten windsnelheid of -richting. Toch is de omslag van een zuidoost- naar een zuidwestenwind ook in de WOW-metingen duidelijk te volgen.

Figuur 4: Officiële KNMI-windmetingen (knopen) om 02 uur lokale tijd op 5 juli 2023

Figuur 5: WOW-windmetingen (m/s) om 02 uur lokale tijd op 5 juli 2023

De WOW-metingen zijn bovendien goed bruikbaar voor meteorologen om een completer beeld te krijgen van de maximale opgetreden windsnelheid in weersituaties als deze. Zo laat het station Meteo Sint Pancras zien dat er in Sint Pancras op zijn minst een vergelijkbare windsnelheid heeft opgetreden als bij het nabijgelegen officiële KNMI-station Berkhout (Figuur 6). Dit hoogtepunt vond halverwege de ochtend plaats en kwam uit op een snelheid van zo’n 90 kilometer per uur. De windstoten die tegelijkertijd optraden, zullen nog hoger zijn geweest.

Figuur 6: Windsnelheidsmetingen bij WOW-station Meteo Sint Pancras (donkerblauw) en KNMI-station Berkhout (lichtblauw)

WOW-stations die zijn uitgerust met barometers konden de storm tevens op een andere manier volgen. Een tijdelijke dip in de luchtdruk is een indicatie van de passage van de depressie. In de vergelijking tussen Uitgeest en Meteo Julianadorp is duidelijk te zien dat de dip eerder plaatsvond bij het zuidwestelijker gelegen Uitgeest. De treksnelheid van deze bijzondere zomerstorm was erg hoog: aan het begin van de middag was op meteorologisch vlak de rust wedergekeerd, op een wat hogere windsnelheid aan de kust na.

Figuur 7: Luchtdrukmetingen bij WOW-stations Uitgeest13 (lichtblauw) en Meteo Julianadorp (donkergroen)