Nieuws

De temperatuur in De Bilt op de verjaardag van WOW-NL

24 april 2016 - Op vrijdag 24 april 2015 werd bij het KNMI in De Bilt WOW-NL feestelijk gelanceerd.  Ter gelegenheid van de eerste verjaardag van WOW-NL bekijken we hier de temperatuur op 24 april in de Bilt sinds 1901.  Deze vergelijken we met de temperatuur gemiddeld over de maand april en gemiddeld over het hele jaar.  We zullen zien dat in de afgelopen decennia de temperatuur op 24 april uitzonderlijk snel is gestegen.

De etmaalgemiddelde temperatuur op 24 april in de Bilt in de periode 1901-2015 volgt de blauwe lijn in de figuur.  De temperatuur varieerde van 3,1 ˚C in 1906 tot 17,8 ˚C in 2011.  Gemiddeld was de temperatuur 9,7 ˚C, en de standaardafwijking was 3,2 ˚C.  Bij de lancering van WOW-NL was het met 12,4 ˚C tamelijk warm voor de tijd van het jaar.  Wat opvalt, is dat de temperatuur vanaf ongeveer 1980 geleidelijk is gestegen, terwijl deze daarvóór gemiddeld min of meer constant was.  De lineaire trend vanaf 1980 , aangegeven met de dikke blauwe lijn, is 0,16 ˚C per jaar, oftewel 5,5 ˚C over de 35-jarige periode 1980-2015.  We wisten al dat Nederland de afgelopen decennia is opgewarmd, maar ruim 5 graden in 35 jaar is wel erg veel.  Hoe verhoudt zich de trend in de temperatuur op 24 april tot de trend in de jaargemiddelde temperatuur?


Temperatuur in de Bilt in de periode 1901-2015, gemiddeld over het jaar (zwart), april (rood) en 24 april (blauw). De dikke rechte lijnen geven de lineaire trends vanaf 1980 aan.

De jaargemiddelde temperatuur volgt de zwarte lijn. Ook de jaargemiddelde temperatuur neemt toe vanaf ongeveer 1980, maar veel minder snel dan de temperatuur op 24 april.  De trend vanaf 1980, aangegeven met de dikke zwarte lijn, bedraagt 0,04 ˚C per jaar, oftewel 1,4 ˚C over de periode 1980-2015.  Dat roept de vraag op in hoeverre de grote trend voor 24 april een uitzondering is.  Laten we eens kijken naar het verloop van de temperatuur gemiddeld over de maand april, aangegeven met de rode lijn.  Ook deze stijgt na 1980 sneller dan de jaargemiddelde temperatuur, maar niet zo snel als de temperatuur op 24 april.  De trend vanaf 1980 voor de maand april is 0,08 ˚C per jaar, dus twee keer zo groot als de trend voor het hele jaar, maar half zo groot als de trend voor 24 april.  Een berekening van de trend voor alle afzonderlijke maanden, waarvan we de resultaten hier verder achterwege laten, toont dat de trend het grootst is voor de maand april.  Van alle dagen in april is de trend voor 24 april de op-één-na grootste.  De grootste trend, 0,18 ˚C per jaar, geldt voor 25 april.  Dat scheelt maar één dag met de verjaardag van WOW-NL. Misschien was voor de lancering van WOW-NL 25 april 2015 een nog geschiktere dag geweest, maar dat was een zaterdag en dan hebben de meeste meteorologen vrij.