Nieuws
WOW-NL terugblik op de vierdaagse in Nijmegen
25 juli 2016 - Op dinsdag 19 juli starten de lopers van de Nijmeegse vierdaagse in zomerse omstandigheden. Het is een stralende zomerse dag, waarbij de temperaturen al behoorlijk oplopen. Op de weerkaart van 8 uur lokale tijd deze dinsdag, is te zien dat ons land zich in een brede warme sector onder een rug van hoge druk bevindt. De ingrediënten voor een prachtige, maar warme dag. Zo warm zelfs, dat in overleg met het KNMI, in de loop van de dag het Nationale Hitteplan van het RIVM van kracht werd voor aanhoudende hitte (minstens 4 dagen op rij meer een maximumtemperatuur van meer dan 27 graden Celsius).
De temperaturen liggen in de vroege ochtend al rond de 20 graden Celsius in de omgeving Nijmegen en lopen alleen maar verder op. Het WOW-weerstation Nijmegen Dukenburg komt zelfs tot een maximumtemperatuur van 38,4 graden. Dit is overigens fors hoger dan de waarden die KNMI stations in de omgeving meten (29,9 graden Celsius in Deelen, 30,4 graden in Volkel). Dit verschil kan heel goed te wijten zijn aan het effect dat de stad in zomerse omstandigheden veel meer opwarmt dan het platteland.
De tweede dag van de Vierdaagse is nog warmer. De weerkaart van 08 uur lokale tijd maakt duidelijk, dat we ons nog steeds in de warme sector, dus de warme lucht, bevinden. Op deze kaart is ook te zien, dat een aantal thermische vores boven Frankrijk liggen, waarvan de noordelijke in de middag en avond over het land gaat lopen. Het koufront nadert vanuit het westen, een teken van toenemende onstabiliteit in de atmosfeer.
Terwijl de lopers in de Vierdaagse op pad gaan, lopen de
temperaturen gestaag op. In de omgeving Nijmegen kwamen de KNMI stations tot
dicht in de buurt van de 35 graden. Vanuit het zuidwesten loopt de thermische
vore in de middag het land binnen. Achter deze vore draait de wind naar het
zuidwesten en daalt de temperatuur met een aantal graden.
Voor de vore uit is de atmosfeer, ondanks de toenemende onstabiliteit op hoogte, te droog om buien te vormen. Een warm laagje (inversie) rond 1 km hoogte, houdt de buienvorming tegen. De extra forcering bij de thermische vore (convergentie, de lucht komt uit het zuidoosten en zuidwesten samen en wordt gedwongen om op te stijgen), is samen met de luchttemperaturen van ongeveer 34 graden sterk genoeg, om dit warme laagje wel te doorbreken. In de progtemp (temperatuur- en vochtprofiel met de hoogte) is het warme laagje goed te zien. Ook is goed te zien, dat de lucht in de onderste niveaus erg droog is.
De thermische vore, die van Noord Holland naar Limburg ligt, is goed zichtbaar in zowel de winddraaiing (van zuidoost naar zuidwest) en de temperatuurdaling. Om 16:40 uur lukt het bij temperaturen van ongeveer 34 graden voor het eerst om de inversie te doorbreken. En dan gaat het ook snel. Binnen een half uur ontstaat een forse bui. Omdat de verwachting is dat dit op meer plaatsen bij de thermische gaat gebeuren, wordt Code Oranje uitgegeven. Onder andere voor de provincie Gelderland, waar de lopers en toeschouwers van de Vierdaagse na de wandeltocht begonnen zijn aan de feestelijkheden.
Radarbeeld 20 juli 2016 om 16:40 uur lokale tijd.
Op de thermische vore, net achter de windsprong (zie windplaatje hierboven) ontstaat de eerste bui op de grens van de provincies Noord-Brabant, Gelderland en Zuid Holland.
De ontstane bui is in 20 minuten fors ontwikkeld, er zit al veel onweer op en naar het zuidoosten ontwikkelen zich op de vore al nieuwe buien. De buienlijn passeert Nijmegen dan rond 17:45 uur. De pittige buien trekken in korte tijd over, maar gaan gepaard met aardig wat neerslag, onweer en veel wind. Deze zware windstoten zijn te wijten aan de droge lucht onder de buien. Doordat de vallende neerslag uit de bui verdampt in deze droge lucht, wordt de meevallende lucht kouder en daardoor zwaarder ten opzichte van de lucht in de omgeving. Dit zorgt ervoor dat deze lucht met grote snelheid naar beneden valt. Een zogeheten downburst, die voor zware windstoten kan zorgen. Bij de Vierdaagse vallen door de windstoten helaas enkele gewonden.
Radarbeeld 20 juli 2016 om 17:45 uur lokale tijd.
De behoorlijk ontwikkelde buienlijn passeert Nijmegen. Na deze buien bleef het droog in Nijmegen. En ook de derde Vierdaagse dag op donderdag verliep droog en met iets minder hoge temperaturen. Maar WOW station Nijmegen Dukenburg wist toch nog 30,6 graden te noteren en met de hoge luchtvochtigheid zal het voor velen toch een pittige derde dag geweest zijn. Gelukkig voor de lopers wordt de laatste dag nog wat minder heet. Wel trekken er in de vroege ochtend nog een aantal buien over.