Nieuws

Zeewind, Schiphol en WOW

Afgelopen zondag, 22 mei 2022, was een dag met rustig en mooi weer. Op de weerkaart van 12 UTC ’s middags (14:00 uur Nederlandse tijd), is te zien dat het hogedrukgebied dat hier voor zorgde met het centrum ten noordoosten van ons land lag. 


Figuur 1: Analyse van zondag 22 mei 2022. Een hogedrukgebied zorgt voor mooi weer in Nederland.

Toch was er voor de Mainport meteoroloog op het KNMI, die verrantwoordelijk is voor de verwachtingen voor Schiphol,  genoeg om in de gaten te houden. Want hoewel in het hele land de wind zwak en oostelijk was, zorgde het opwarmende land en het koude zeewater aan de kust voor een wind van zee.

Op de WOW temperatuurkaart van 14:00 uur is goed te zien dat de temperatuur boven  land flink hoger is dan de temperatuur boven zee. Dit temperatuurverschil zorgt er voor dat er kleine luchtdrukverschillen ontstaan tussen land en zee. Hierdoor kan er aan de kust een wind van zee gaan waaien, waardoor het op het strand afkoelt. Ook dit is in de temperatuurmetingen van 14:00 uur te zien. In de windmetingen van 14:00 uur van de KNMI stations, die de KNMI meteorologen in de weerkamer tot hun beschikking hebben, is de zeewind ook duidelijk. Oostelijk boven land, westelijk aan de kust. 


Figuur 2: Temperatuurmetingen (WOW) van 14:00 uur lokale tijd. Te zien is dat de temperaturen boven land een stuk warmer zijn dan de temperatuur boven zee.


Figuur 3: Windmetingen (KNMI stations van 14:00 uur lokale tijd. Te zien is dat de wind aan zee uit een westelijke richting komt, terwijl de wind elders zwak oostelijk is. 

De verwachting op basis van het fijnschalige weermodel Harmonie, was dat dit zogenaamde zeewindfront zich oostwaarts over het land zou gaan verplaatsen. Dit is voor de luchthaven Schiphol van groot belang, omdat dit betekent dat de windrichting plots 180 graden draait. Dat heeft gevolgen voor de start- en landingsbanen die de verkeersleiding mag gebruiken (aangezien een vliegtuig het liefst de wind in de kop heeft, zijwind mag wel, maar liever niet en staartwind mag niet).

De WOW data hebben veel meer meetpunten dan alleen de KNMI stations, wat voor de Schipholmeteoroloog deze middag erg bruikbaar waren. Met deze metingen kon hij goed volgen of het zeewindfront zich verder landinwaarts bewoog, zoals het Harmoniemodel berekende. Als dit het geval zou zijn, moest hij direct de verkeersleiding waarschuwingen, zodat de baankeuze (van start- en landingsbaan) aangepast zou kunnen worden.

Figuur 4: Windmetingen WOW stations van 14:00 uur lokale tijd. De waarneemdichtheid is veel groter dan die van alleen de KNMI stations.

 

Uiteindelijk bleek het zeewindfront echter toch niet krachtig genoeg om zich oostwaarts over het land uit te breiden. Het bleef op de kust liggen. Schiphol kreeg hier dus niet mee te maken en dankzij de WOW metingen kon de meteoroloog dit goed bewaken.